Γράφει η Μαντώ Μπελεγρή*
Αυτή η ιστορία αρχίζει αιώνες πριν. Ήδη από τον 9ο π.χ. αιώνα [ δεύτερος αποικισμός] οι Ελληνικές Μητροπόλεις, έχοντας αποικήσει τις ακτές της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου, οργανωμένα πλέον, ανοίχτηκαν δυτικά σε ολόκληρη την εντεύθεν του Ιονίου Μεσόγειο, ίδρυσαν σειρά αποικιών, πολλές από τις οποίες αναδείχθηκαν σε ανεξάρτητες ισχυρές πόλεις, με τα αποτυπώματα των οποίων είναι κατάσπαρτη η μεσογειακή λεκάνη μέχρι σήμερα.
Με ισχυρή την Ελληνική παρουσία στο ρωμαϊκό κόσμο, η εκ μέρους των Ρωμαίων κατάκτηση της Ελλάδας το 146 π.χ. είχε συνέπειες που δεν περίμεναν ούτε οι ίδιοι. Οι κατακτητές θαμπωμένοι από κάθε τι ελληνικό, στη τέχνη, στην παιδεία, στα γράμματα, θαμπωμένοι ακόμη από την ελληνική καθημερινότα και τον ελληνικό τρόπο ζωής, αναδείχθηκαν σε άξιους μιμητές και συνεχιστές των κατακτημένων.Ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός είναι η συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού που με όργανο την κοινή [αλεξανδρινή ] γλώσσα άνθισε μέχρι τα πρωτοβυζαντινά χρόνια [3ος μ.χ. αιώνας], υπέκυψε στην ύφεση του μεσαίωνα, ξαναζωντάψε ορμητικός με την Αναγέννηση [12-13ος μ.χ. αιώνας ] και μέχρι σήμερα ορίζει τη σκέψη, τις αξίες και τον τρόπο ζωής του σύγχρονου ανθρώπου. Μεγάλη εισαγωγή, αλλά είναι σχετική με την προϊστορία της Ιταλικής Φιλελληνικής Εταιρείας, στην οποία είμαι υποχρεωμένη να κάνω μια αναφορά, επίκαιρη, στην επέτειο των ογδόντα δύο χρόνων από την ιταλική επίθεση του 1940.
Η Ιταλική Φιλελληνική Εταιρεία, [εταίρος - φίλος], είναι μια ένωση λογίων, κλασσικών φιλολόγων, ελληνιστών, βυζαντινολόγων, νεοελληνιστών, συγγραφέων, ιστορικών, λογοτεχνών και ποιητών, που ιδρύθηκε το 2014 στην Ιταλία με έδρα την πόλη Cava dei Tirreni της Καμπανίας και με πρόεδρο τον καθηγητή Marco Caldi πρώην Δήμαρχο της πόλης αυτής .Η εν λόγω πόλη από τον Σεπτέμβρη ως τον Οκτώβρη του 1944 ήταν έδρα της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης.Στο ίδιο ξενοδοχείο που φιλοξενήθηκε η εξόριστη κυβέρνηση γεννήθηκε η Φιλελληνική Εταιρεία της Ιταλίας. Δυο χρόνια μετά την ίδρυσή της, στην εμβληματική βιβλιοθήκη Sormiani του Μιλάνο, ξεκίνησε την αντίστοιχη δράση του, ο κλάδος της Εταιρείας στη Λομβαρδία με έδρα το Μιλάνο, τη δυναμική οικονομική πρωτεύουσα της χώρας.Βασικός λόγος που ο πρόεδρος καθηγητής Marco Caldi επέκτεινε τη δράση της εταιρείας στη βόρεια Ιταλία, είναι γιατί το Μιλάνο, μαζί με τη Βενετία, τη Ρώμη και την Πάδουα, έγιναν οι έδρες των ελληνικών σπουδών, από τον 15ο ήδη αιώνα, όπως αναφέρθηκε ,όταν οι βυζαντινοί, αριστοκρατία και εκπρόσωποι του πνεύματος, της τέχνης και της οικονομικής ζωής της βασιλεύουσας, κατέφυγαν στη βόρεια Ιταλία, οργανώθηκαν σε κοινότητες, με πρωτεύουσα την κοινότητα της Βενετίας, όπου και συνέχισαν την πνευματική κυρίως δράση τους. Οι Ιταλοί μαικήνες, με πρώτους στο Μιλάνο την οικογένεια Sforza ,ενστερνίσθηκαν και καλλιέργησαν τις ελληνικές πνευματικές αξίες, όπως και όσο αυτές διατηρήθηκαν και εξελίχθηκαν τη βυζαντινή χιλιετία.Από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα η Ιταλία ,με εστίες τα Πανεπιστήμια και τα κλασσικά Λύκεια, συνεχίζει την καλλιέργεια της ελληνικής παιδείας. Στην Εταιρεία είναι στρατευμένοι ακαδημαϊκοί και καθηγητές των ιταλικών πανεπιστημίων, κλασσικοί φιλόλογοι, ελληνιστές, νεοελληνιστές και βυζαντινολόγοι. Πρόεδρος της Εταιρείας της Λομβαρδίας είναι ο κλασσικός φιλόλογος καθηγητής Massimo Cazzoulo, αντιπρόεδρος η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνο Gilda Tentorio και γραμματέας ο Aldo Pirola, πρώην διευθυντής όλων των βιβλιοθηκών του Μιλάνο.
Σκοπός της εταιρείας είναι η καλλιέργεια του Ελληνικού πολιτισμού σε όλη την πολύμορφη έκτασή του, από τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, την ποίηση, την τέχνη και ακόμη τον κινηματογράφο και το θέατρο, μέσω της διοργάνωσης εκδηλώσεων ,σεμιναρίων, εκθέσεων και εκδόσεων. Δεκάδες εκδηλώσεις έχουν ήδη πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στα εμβληματικά τοπόσημα του Μιλάνο [castello Sforsesco, Biblioteca Ambrossiana Βiblioteca Sormiani, Palazzo Reale], στις οποίες συμμετέχουν εμπνευσμένοι από την ελληνική παιδεία ακαδημαϊκοί, καθηγητές και φοιητητές πανεπιστημίων και κλασσικών λυκείων. Αναφορά πρέπει να γίνει στον μεγάλο κλασσικό καθηγητή Louciano Canfora, τον τιμημένο για την προσφορά του στην ελληνική παιδεία το 2005 από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας με το βραβείο του Τάγματος Αριστείας και Τιμής, καθώς και στον διασημότερο βυζαντινολόγο του καιρού μας τον καθηγητή βυζαντινής ιστορίας και βυζαντινού πολιτισμού τον Paolo Cesaretti.Στις 12 Μαρτίου 2018 τον παρακολουθήσαμε στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης στην διάλεξη του με θέμα « Η Αγία Θεοδώρα η εν Θεσσαλονίκη -μια Αγία γυναίκα και οι πόλεις της .» Μερικά από τα βιβλία του όπως « Θοδώρα –Η άνοδος μιας αυτοκράτειρας «Οι γυναίκες του αυτοκράτορα « [του Λέοντος ΣΤ του Σοφού] και «Η Χαμενη Αυτοκρατορία «έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και εκδοθεί από τις εκδόσεις «ΩΚΕΑΝΙΣ».
Έχω τη τιμή να γνωρίζω προσωπικά μέλη και δράσεις της ιταλικής Φιλελληνικής Εταιρείας και ειδικά του παραρτήματος στη Λομβαρδία. Μεταξύ των ετών 2014 και 2019 έχοντας την ευθύνη των τομέων πολιτισμού και τουρισμού στη περιφέρεια Πελοποννήσου, συμμετείχα κάθε χρόνο στις σχετικές με την ημέρα της ελληνικής γλώσσας εκδηλώσεις της Εταιρείας. Η παγκόσμια ημέρα της Ελληνικής γλώσσας, για όσους Έλληνες δεν το γνωρίζουμε, είναι η 9η Φεβρουαρίου. Σχετικά δημοσιεύματα με τίτλους «Πρωτοφανείς δράσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου στο Μιλάνο «και «Πελοπόννησος και Λομβαρδία, ιστορία πολιτισμού και αγάπης» έχουν γίνει ευρέως γνωστά στα λακωνικά και πελοποννησιακά ΜΜΕ. Μάλιστα στο συνέδριο της 9-2-2018 [ παγκόσμια μέρα τιμής της ελληνικής γλώσσας ] που έλαβε χώρα στο Μιλάνο, προβλήθηκε και παρουσιάσθηκε η Πελοπόννησος. Η εισήγησή μου, ως εκπρόσωπου της περιφέρειας ήταν «Μυκηναϊκή γραμμική Β. Η γλώσσα που έβαλε την Ευρώπη στην Ιστορία».
Θεωρώ ευτυχή την ευκαιρία που μας δόθηκε ως Λάκωνες και Πελοποννήσιοι, αφενός μεν να παρουσιάσουμε στους Ιταλούς φιλέλληνες τον τόπο μας, όπως σήμερα είναι, αφετέρου δε για άλλη μια φορά να αυτοπροσδιοριστούμε εμείς οι ίδιοι .Το υψηλό επίπεδο γνώσεων των Ιταλών φιλελλήνων σε κάθε τομέα της ελληνικής παιδείας, η αγάπη τους για κάθε τι ελληνικό, ήταν ανεπανάληπτη εμπειρία. Το έχω ξαναγράψει. Δάκρυα κυλούσαν στα μάτια μου παρακολουθώντας το ελληνικό μεγαλείο, όπως το γνωρίζουν, το καλλιεργούν και το παρουσιάζουν οι Ιταλοί. Ένα μεγαλείο που στην ομίχλη των τετρακοσίων χρόνων σκοταδισμού και αποκοπής από την αναγέννηση, στην Ελλάδα της μικρασιατικής καταστροφής και των εμφυλίων, της δικτατορίας, στην Ελλάδα των μνημονίων, ξεχνάμε ότι υπάρχει. Είμαι υποχρεωμένη να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στον πρόεδρο της Ιταλικής Φιλελληνικής της Λομβαρδίας, τον κλασσικό καθηγητή και μεταφραστή Μάσσιμο Καζούλο. Έναν άνθρωπο που είναι πρεσβευτής της Ελλάδας, με εμμονική αγάπη και θαυμασμό για τη Μονεμβασία. Μια πόλη που γνωρίζει εδώ και είκοσι χρόνια και επισκέπτεται κάθε χρόνο. Μια πόλη που της αφιέρωσε την επιστημονική και επαγγελματική του δεινότητα με πολλαπλά αφιερώματα και με πρόσφατα το ολοκληρωμένο βιβλίο του «MONEMVASIA LA SIGNIORA DEL MARE «,ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ Η ΚΥΡΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ» στο οποίο έχω τη τιμή να υπογράφω την εισαγωγή.
Η ιταλική Φιλελληνική Εταιρεία, σε συνεργασία και με τα ελληνικά προξενεία στη Ρώμη, Βενετία και Μιλάνο, όπου επίτιμος πρόξενος είναι ο δραστήριος Λάκωνας Νικόλαος Σάκκαρης, και με την Αρχιεπισκοπή Βενετίας πάσης Ιταλίας και Μάλτας, συνεχίζει τις δράσεις της σε ολόκληρη την Ιταλία και εκτός αυτής. Διοργανώνει συνέδρια και ημερίδες, τιμά ελληνικές επετείους και ιστορικές στιγμές, τιμά Έλληνες λόγιους, ποιητές και καλλιτέχνες ,[ η πρόσφατη εκδήλωσή της προς τιμή της Ειρήνης Παπά και παρουσιάσθηκε ανθολογία δέκα Ελληνίδων ποιητριών, η οποία ανθολογία μεταφράσθηκε στα ιταλικά από τον Μάσσιμο Καζούλο με τίτλο VOCI DI DONNE [POETESSE GRECHE DI OGGI, ΦΩΝΕΣ ΚΥΡΙΩΝ - ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΠΟΙΗΤΡΙΕΣ ΣΗΜΕΡΑ ] παρουσιάζει τα επιτεύγματα του ελληνικού πολιτισμού και λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος, της Ελλάδας, της Ευρώπης και ολόκληρου του δυτικού κόσμου.
*Η Μαντώ Μπελεγρή είναι νομικός και τ. Περιφερειακή Σύμβουλος Πολιτισμού – Τουρισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
