Χαρακτηριστικά Λερναίας Ύδρας παίρνει πλέον το «καυτό» θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Με σχετικό έγγραφό του προς το σύνολο των δήμων στους νομούς Αργολίδας, Αρκαδίας και Κορινθίας, ο περιφερειάρχης Π. Νίκας ανακοίνωσε την εντατικοποίηση των ελέγχων στους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) των νομών.
Ο περιφερειάρχης -ο οποίος κοινοποίησε το έγγραφο και προς τις κατά τόπους Αστυνομικές και Πυροσβεστικές Αρχές- μεταξύ άλλων επισημαίνει: «Σας γνωρίζουμε ότι μετά την έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου επεξεργασίας αστικών στερεών απορριμμάτων στην Παλαιοχούνη Αρκαδίας και τη ρητή υποχρέωση μεταφοράς των απορριμμάτων σας στην εν λόγω μονάδα, θα εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι -και αυτονόητα η επιβολή προστίμων- των περιβαλλοντικών υπηρεσιών της Περιφέρειας στους ΧΑΔΑ, για την αποτροπή απόθεσης απορριμμάτων σε αυτούς. Σύντομα θα προχωρήσει και η ανάθεση μελετών για αποκατάσταση των ΧΑΔΑ αυτών».
Με το ίδιο έγγραφο καλούνται τα αστυνομικά τμήματα και τα τμήματα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας «να συμβάλουν με συστηματικούς και συνεχείς ελέγχους και να ενημερώνουν άμεσα για τυχόν συμβάντα σε ΧΑΔΑ των αναφερόμενων περιοχών».
Η περίπτωση της Λακωνίας
Μετά και τη μηνυτήρια αναφορά που κατατέθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Σπάρτης, ο ΧΑΔΑ Αφυσσού έκλεισε οριστικά, με το Δήμο Σπάρτης -να είναι ο μόνος και ο πρώτος- που ξεκινά τις διαδικασίες μεταφοράς των απορριμμάτων σε νόμιμο αδειοδοτημένο χώρο. Καθώς το εργοστάσιο της Παλαιόχουνης δεν είχε ξεκινήσει ακόμα τη λειτουργία του και μετά από σχετική απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος, τα απορριμματοφόρα του δήμου άδειαζαν -και θα συνεχίσουν για λίγο ακόμα να αδειάζουν- τους κάδους τους στη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην Τριανταφυλλιά Δήμου Ήλιδας. Σύμφωνα με το κοστολόγιο, ο Δήμος Σπάρτης καλείται να πληρώσει 128 ευρώ για κάθε τόνο απορριμμάτων που εναποθέτει στο εργοστάσιο της Ηλείας.
Από τη Δευτέρα 21 Μαρτίου, τα απορρίμματα της Σπάρτης θα οδηγούνται στη Μονάδα Επεξεργασίας στη θέση Παλαιοχούνη Αρκαδίας και, ενώ κανείς θα περίμενε τη μείωση του κόστους μεταφοράς, αυτό αυξάνεται κατά 7 ευρώ, με την τιμή να διαμορφώνεται στα 135 ευρώ ανά τόνο. Από τα 135 ευρώ, τα 20 αφορούν το περιβαλλοντικό τέλος.
Ο Δήμος Σπάρτης, κατά μέσο όρο, παράγει χίλιους τόνους σκουπιδιών κάθε μήνα. Συμπερασματικά αυτό μεταφράζεται σε 135.000 ευρώ το μήνα για μεταφορά των σκουπιδιών στην Παλαιόχουνη Αρκαδίας. Ετησίως, ο Δήμος Σπάρτης θα καταβάλει το ποσό του 1.620.000 ευρώ προκειμένου τα απορρίμματά μας να μεταφέρονται σε νόμιμα αδειοδοτημένο χώρο.
Οι υπόλοιποι δήμοι της Λακωνίας δεν αντιμετωπίζουν την ίδια πίεση με την απόθεση των απορριμμάτων τους, όμως με την ολοκλήρωση κατασκευής του εργοστασίου στη Σκάλα θα κληθούν να συνάψουν συμβάσεις με το εκεί εργοστάσιο και να πληρώνουν τα σχετικά κόμιστρα προκειμένου να κλείσουν οριστικά όλοι οι παράνομοι ΧΑΔΑ του νομού.
Δυσβάσταχτες επιβαρύνσεις που αναμένεται να επηρεάσουν και τις τσέπες των δημοτών, καθώς το οικονομικό άνοιγμα των δήμων για τη μεταφορά των απορριμμάτων τους θα είναι μεγάλο.
Όπως είναι λογικό, τα ποσά θα προκύπτουν από τα δημοτικά τέλη, ενώ δεν θα αφήνουν περιθώρια για ανταποδοτικά έργα προς τους πολίτες.
Με επιστολή της προς τους αρμόδιους υπουργούς, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), είχε ζητήσει την αναβολή της εφαρμογής του τέλους ταφής αποβλήτων, τουλάχιστον μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Αντιθέτως, η Πολιτεία μέχρι σήμερα όχι μόνο δεν έκανε δεκτό το αίτημα της ΚΕΔΕ που, αν είχε γίνει αποδεκτό, θα μείωνε σημαντικά το κόστος, αλλά δεν έχει συνδράμει και τους δήμους προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές αυτές υποχρεώσεις.
Μονόδρομος η ανακύκλωση
Αναπόφευκτα όλοι οι δήμοι ταλανίζονται με πολλά, σοβαρά και δισεπίλυτα προβλήματα, όμως η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ανακύκλωσης είναι πλέον ζήτημα μείζονος σημασίας που αξίζει την προσοχή όλων. Πέραν τούτου, η σωστή και αποτελεσματική ανακύκλωση θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη μείωση του δυσβάσταχτου κόστος απομάκρυνσης των σκουπιδιών στους νόμιμους αδειοδοτημένους χώρους που προβλέπει ο κυβερνητικός σχεδιασμός, αφού ο όγκος τους θα μειωθεί σημαντικά.
Μπορεί βέβαια να παρατηρούνται αρκετές δυσκολίες (ελλείψεις σε κάδους ανακύκλωσης, ανεπάρκεια σε οχήματα περισυλλογής ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού συλλογής και επεξεργασίας αυτών κλπ), αλλά το βασικότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ορθής ενημέρωσης και πληροφόρησης των πολιτών, ώστε οι ίδιοι να κάνουν την ανακύκλωση τρόπο ζωής, κατανοώντας ότι η ανακύκλωση αποτελεί μονόδρομο και άμεση προτεραιότητα για τον τόπο.
Ήδη ο Δήμος Σπάρτης τις επόμενες εβδομάδες θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση το νέο πρόγραμμα που ετοιμάζει για την ανακύκλωση.
Επιτακτική κρίνεται η εφαρμογή προγραμμάτων ενημέρωσης και εκπαίδευσης, προκειμένου να αλλάξει η νοοτροπία των ανθρώπων, ξεκινώντας από τα παιδιά που αποτελούν τους κληρονόμους αυτού του τόπου. Πρέπει να σταθούμε στα οφέλη της ανακύκλωσης και να κατανοήσουμε συλλογικά πως η οικολογική συνείδηση είναι χρέος όλων απέναντι στο περιβάλλον και στους εαυτούς μας.