
Τον επίλογο της μακράς αυτοδιοικητικής του διαδρομής, που επιστεγάστηκε με τη θητεία του στην ηγεσία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, έγραψε ο Παναγιώτης Νίκας, ο οποίος προέβη στον απολογισμό της περιφερειακής τετραετίας, σε συνέντευξη που παραχώρησε την Πέμπτη (28/12) στην Τρίπολη. «Πρέπει να γίνουν αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο ως προς τις περιφέρειες και βεβαίως θα πρέπει να εκλείψει ο τοπικισμός», σημείωσε αρχικά ο απερχόμενος περιφερειάρχης.
Ο Π. Νίκας αναφέρθηκε στα κυριότερα από τα ζητήματα που απασχόλησαν την Περιφέρεια Πελοποννήσου την τετραετία 2019 – 2023, ενημερώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι από την απερχόμενη περιφερειακή αρχή:
– ολοκληρώθηκε η διαδικασία διαχείρισης των απορριμμάτων, την οποία είχε ξεκινήσει η προηγούμενη Περιφερειακή Αρχή του Π. Τατούλη.
– δόθηκε προτεραιότητα σε έργα για τον Πρωτογενή Τομέα, με ιδιαίτερα σημαντικές παρεμβάσεις σε έργα άρδευσης, στους αναδασμούς, στη δακοκτονία, αλλά και συνεργασία με πανεπιστημιακά ιδρύματα.
– ενισχύθηκε η προσπάθεια για την κοινωνική πρόνοια.
– διατέθηκαν πολλές δεκάδες εκατομμύρια προς τις δημόσιες δομές υγείας για την βελτίωση των υποδομών τους και τον εξοπλισμό τους σε μέσα. «Ωστόσο οι υπηρεσίες παροχής υγείας στην Περιφέρειά μας είναι κάτω από τον μέσο όρο», παρατήρησε ο Π. Νίκας.
– αναδιοργανώθηκε ουσιαστικά η Πολιτική Προστασία με δημιουργία αποθηκών σε κάθε ΠΕ με όλα τα απαραίτητα είδη και εξοπλισμό, ενώ κατασκευάστηκαν περί τις 60 νέες υδατοδεξαμενές.
– έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις στην προστασία του πολιτιστικού και μνημειακού αποθέματος της Περιφέρειας. «Η συνεργασία με την υπουργό Πολιτισμού κ. Μενδώνη ήταν άριστη», υπογράμμισε ο περιφερειάρχης, προσθέτοντας ότι ήδη έχουν εγγραφεί 26 εκ. ευρώ στο ΠΕΠ Πελοποννήσου 2021 – 2027.
– στον τομέα του αθλητισμού υλοποιήθηκαν δεκάδες έργα σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες. «Ωστόσο, ως περιφέρεια, υπολειπόμαστε σε αθλητικές υποδομές με δυνατότητα φιλοξενίας διεθνών διοργανώσεων, δεν υπάρχει κανένας τέτοιος χώρος», σημείωσε ο Π. Νίκας.
Αναφερόμενος στις υποδομές, ο περιφερειάρχης επεσήμανε ότι στρατηγική της περιφερειακής Αρχής καθ’ όλη την τετραετία 2019 – 2021 αποτέλεσε η βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε κάθε μία από τις 5 Περιφερειακές Ενότητες, προσθέτοντας πως υπάρχουν 65 εκατομμύρια στο Ταμείο Ανάκαμψης για τη βελτίωση του οδικού δικτύου.
Τα έργα ανά Περιφερειακή Ενότητα
Παράλληλα, ο Π. Νίκας έκανε μια σύνοψη των πιο σημαντικών παρεμβάσεων και έργων της απερχόμενης υπ’ αυτόν περιφερειακής Αρχής ανά Περιφερειακή Ενότητα:
– Αργολίδα
α) ασφαλής οδική σύνδεση με τον Α7 -έργο που ήδη υλοποιείται, ΣΔΙΤ της μαρίνας Ναυπλίου – έργο με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης για το Ναύπλιο, την Αργολίδα αλλά και την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Πελοποννήσου, γ) επαναλειτουργία του τρένου στην γραμμή Κόρινθος – Αργος – Ναύπλιο ή «γραμμή των αρχαιολογικών χώρων», έργο που έχει όλες τις εγκρίσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είπε ο περιφερειάρχης, σημειώνοντας ότι η όποια καθυστέρηση έχει προκύψει από τον ΟΣΕ.
– Αρκαδία
α) βελτίωση του δρόμου Τρίπολης – Άστρους, β) ολοκλήρωση και παράδοση στην κυκλοφορία της γέφυρας στην παράκαμψη Κάτω Δολιανών, γ) δημιουργία σε συνεργασία με το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο πλαίσιο του ΣΔΑΜ αγγλόφωνης πανεπιστημιακής σχολής σε Ελληνικό – Μεγαλόπολη, δ) προώθηση του ΣΔΑΜ (Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης), «όπου έχουν γίνει βήματα, αλλά παρ’ όλα αυτά καθυστερεί», όπως είπε ο Π. Νίκας.
– Κορινθία
Μεταξύ άλλων έργων: α) η κατασκευή των 5 οδικών κόμβων, β) ο δρόμος Ξυλόκαστρο – Τρίκαλα, καθώς και γ) η αναβάθμιση του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου.
– Λακωνία
α) η νέα είσοδος της Σπάρτης, β) η νέα γέφυρα του Ευρώτα στη Σκάλα που ολοκληρώνεται σε μερικούς μήνες, αλλα και γ) πληθώρα έργων στη Μονεμβασία, όπως και δ) έργα προστασίας και συντήρησης πολιτιστικών μνημείων.
– Μεσσηνία
α) Κυρίως οδικά έργα, όπως τα Γαργαλιάνοι – Φιλιατρά, Μεσσήνη – Εύα – Λάμπαινα, παράκαμψη Πεταλιδίου, β) παράκαμψη Χαρακοπιού, καθώς επίσης γ) τα λιμάνια σε Κυπαρισσία και Μαραθούπολη, αλλά και πολλοί αθλητικοί χώροι.
Οικονομικά
Ως προς την οικονομική κατάσταση της Περιφέρειας σήμερα, ο Π. Νίκας αρχικά τόνισε πως οι έλεγχοι από τα αρμόδια υπερκείμενα όργανα, τις ανεξάρτητες αρχές και την OLAF της Ευρωπαϊκής Ενωσης πιστοποιούν τη χρηστή διαχείριση κατά τα το διάστημα 2019 – 2023. Έπειτα, δήλωσε πως το υπόλοιπο της Περιφέρειας ανέρχεται σε περίπου 60 εκ, από τα οποία -μετά τις αποπληρωμές έργων, μελετών υπηρεσιών κλπ- θα μείνουν περίπου 25 εκ ευρώ.
Οσον αφορά στο υπόλοιπο στο Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, αυτό ανέρχεται σε περίπου 10 εκ. ευρώ, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη, ο οποίος διεκρίνισε πως τα 4,5 εκ ευρώ είναι διαθέσιμα άμεσα, ενώ τα υπόλοιπα παραμένουν εδώ και χρόνια δεσμευμένα από το Ταμείο Δασών και το Ταμείο Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. «Παρ’ όλο που τα διεκδίκησα συστηματικά, η προσπάθειά μου αυτή τελικά δεν ευοδώθηκε», υποστήριξε ο Π. Νίκας, ο οποίος είπε παράλληλα πως και οι ΑΟΤΑ της Περιφέρειας τελούν σε πολύ καλή οικονομική κατάσταση.
Η Περιφέρεια ως Αυτοδιοίκηση
Ο Π. Νίκας γνωστοποίησε ακολούθως πως -στο πλαίσιο της διαδικασίας παράδοσης και παραλαβής από την απερχόμενη προς τη νέα περιφερειακή αρχή- είχε δώσει σχετικές οδηγίες προς τους γενικούς διευθυντές. Συγκεκριμένα, υπήρχε εντολή προκειμένου το δεκαπενθήμερο 15 με 29 Δεκεμβρίου να ενημερώνουν και να παρέχουν οποιαδήποτε πληροφορία και στοιχείο αναφορικά με το αντικείμενο και τα πεπραγμένα των υπηρεσιών τους προς τα αιρετά στελέχη της εκλεγμένης νέας αρχής και τους επικεφαλής των συνδυασμών του νέου περιφερειακού συμβουλίου.
Παρατήρησε ότι προσωπικά στον ίδιο δεν απευθύνθηκε κανείς το πιο πάνω χρονικό διάστημα -αν και είχε δηλώσει διαθέσιμος να ενημερώσει-, για να σημειώσει στη συνέχεια πως η πολιτική παράδοση θα γίνει από τους συνεργάτες του, «οι περισσότεροι από τους οποίους επανεξελέγησαν άλλωστε», όπως είπε ο Π. Νίκας.
Ο περιφερειάρχης εκτίμησε ακόμα πως, για να υπάρξει επί της ουσίας Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση, «θα πρέπει να γίνουν αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο ως προς τις περιφέρειες και βεβαίως θα πρέπει να εκλείψει ο τοπικισμός». Εξέφρασε δε την εκτίμηση πως «η Πελοπόννησος δεν μπορεί, αντικειμενικά, να υπάρξει ως ενιαία Περιφέρεια, καθώς είναι διαφορετική η δυναμική της Πάτρας που επεκτείνεται και στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας». Τόνισε παράλληλα ότι στην Περιφέρεια Πελοποννήσου με τη σημερινή της διοικητική μορφή η έδρα ανήκει στην Τρίπολη, «για πολλούς λόγους, όχι μόνο ιστορικούς», όπως είπε.
Εξέφρασε, ωστόσο, την άποψη πως θα μπορούσαν, όσον αφορά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, «να γίνουν γεωγραφικού χαρακτήρα διορθώσεις, ως προς την υπαγωγή σε αυτή των Κυθήρων και της περιοχής της Τροιζήνας».
Οι προτεραιότητες
Αναφορικά με τις προτεραιότητες οι οποίες θα πρέπει, κατά την άποψή του, να τεθούν στο άμεσο μέλλον για την Περιφέρεια Πελοποννήσου, ο Π. Νίκας σημείωσε τα εξής:
- Ως προς τις υποδομές: α) η αντιμετώπιση του προβλήματος της διάβρωσης κατά πρώτο λόγο στην περιοχή του Κορινθιακού, όπου η μελέτη έχει χρονίσει, αλλά και σε άλλες περιοχές της Περιφέρειας με παρόμοια ζητήματα, β) η επαναλειτουργία του τρένου, πέρα από ενδεχόμενες αντιρρήσεις των διαχειριστών των αυτοκινητοδρόμων, γ) η έναρξη, επιτέλους, δημιουργίας των οριζόντιων οδικών αξόνων, όπως με την κατασκευή αφ’ ενός της παράκαμψης των Λαγκαδίων στον δρόμο Τρίπολη – Αρχαία Ολυμπία και αφ’ ετέρου του άξονα Γύθειο – Σπάρτη – Μεγαλόπολη – Αλφειός (Αρχαία Ολυμπία) – Κατάκωλο.
- Ως προς την ενέργεια: α) η ανάπτυξη των ΑΠΕ (ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) αλλά με την προϋπόθεση ύπαρξης χωροταξικού σχεδιασμού με επιστημονικά κριτήρια και β) η προώθηση του υδρογόνου, καθώς η Περιφέρεια Πελοποννήσου είναι πρωτοπόρος συμμετέχοντας στην πιλοτική δημιουργία της «κοιλάδας πράσινου υδρογόνου».
- Ως προς τον Πρωτογενή Τομέα: να δοθεί βαρύτητα στην ολοκλήρωση των αρδευτικών έργων, ορισμένα από τα οποία καρκινοβατούν για δεκαετίες, μεταξύ των οποίων ο Ανάβαλος, η Κελεφίνα, το Φιλιατρινό, το φράγμα στον Ασωπό, το δίκτυο στη λίμνη Δόξα κ.α..
- Ως προς τον πολιτισμό: υπάρχουν δεκάδες μνημεία σε κάθε ΠΕ όχι μόνο από την κλασική και την ελληνιστική αρχαιότητα, αλλά και από τη βυζαντινή εποχή, που χρήζουν προστασίας και συντήρησης.
- Ως προς το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ): να επιταχυνθεί η διαδικασία του χωροταξικού όσον αφορά στις Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙΠΕ) και στα Βιομηχανικά Πάρκα (ΒΙΠΑ) η οποία έχει καθυστερήσει -τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει εκπεφρασμένο ενδιαφέρον δεκάδων επενδυτών.
«Ανεξάρτητος και ανεπίδεκτος
στο να δέχομαι εντολές»
Καταλήγοντας, ο Π. Νίκας υπενθύμισε πως έχει υπηρετήσει για δεκαετίες την υπόθεση της Αυτοδιοίκησης -και των δύο βαθμών-, επισημαίνοντας πως αν και πάντα είχε ξεκάθαρη και σαφή ιδεολογική τοποθέτηση, ως αυτοδιοικητικός, παρέμεινε «ανεξάρτητος και… ανεπίδεκτος στο να δέχομαι εντολές», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε.
«Δεν πέρασα εύκολα αυτή την τετραετία», ισχυρίστηκε στη συνέχεια ο Π. Νίκας, ο οποίος στάθηκε ιδιαίτερα σε τέσσερις περιπτώσεις στις οποίες -κατά τα λεγόμενα του- συνάντησε αντιδράσεις, αναφερόμενος ειδικότερα: α) στην προσπάθεια δημιουργίας νοσοκομείου αναφοράς Covid-19 στο Παναρκαδικό, β) στο θέμα του φυσικού αερίου και συγκεκριμένα στην άποψή του για τον απαραίτητο δημόσιο χαρακτήρα των δικτύων, γ) στην τεκμηριωμένη από αρμόδιο καθηγητή του ΕΜΠ αντίθεση που εξέφρασε, μέσα από το περιφερειακό συμβούλιο, στο αντιπλημμυρικό έργο της Καλαμάτας και τέλος δ) στην ανεξέλεγκτη εγκατάσταση ΑΠΕ, για τις οποίες «όπου διαφωνούσαν οι τοπικές κοινωνίες, τασσόμασταν μαζί με τις κοινωνίες αυτές», ανέφερε ο απερχόμενος περιφερειάρχης.
Επιπλέον, ο κ. Νίκας εξέφρασε ευχαριστίες προς τους συνεργάτες του, οι οποίοι -όπως είπε- «στη συντριπτική τους πλειονότητα στάθηκαν δίπλα μου, πέρα από δύο περιπτώσεις στην Αργολίδα και τη Μεσσηνία».
Κατά την εκτίμηση που εξέφρασε ο ίδιος, «υφίσταται υβριδική λειτουργία της Πολιτικής Άνοιξης», για να σημειώσει στη συνέχεια πως από την πλευρά του δεν έχει, ούτε και επιθυμούσε ποτέ να έχει, «καμία σχέση με πατριδοκαπηλεία, εθνικολαϊκισμό, ρουσφέτι και πελατειακή σχέση, στοιχεία που μας γυρίζουν δύο αιώνες πίσω», όπως ισχυρίστηκε.
Ο Π. Νίκας ευχήθηκε στον νέο περιφερειάρχη καλή επιτυχία «για το καλό της Περιφέρειας Πελοποννήσου και των πολιτών της», προσθέτοντας πως δηλώνει πρόθυμος να τον βοηθήσει -αν και αυτός το επιθυμεί-, για να ισχυριστεί ότι «η επιτυχία του νέου περιφερειάρχη εξαρτάται από την απεξάρτησή του από συγκεκριμένο πολιτικό γραφείο».
Ακόμα, πρόσθεσε ότι δεν έχει κανένα ζήτημα με την αντιπολίτευση στο απερχόμενο περιφερειακό συμβούλιο, υπογραμμίζοντας ότι «αντίπαλοί μου στην διάρκεια της τετραετίας ήταν άλλοι, δεν ήταν οι άλλοι συνδυασμοί του σώματος».
Τέλος, αναφερόμενος στα μέσα ενημέρωσης εξέφρασε ευχαριστίες για τη συνεργασία, αλλά και για την κριτική τους μέσα στα τελευταία 4 χρόνια. «Αποδέχομαι την κριτική, δεν αποδέχομαι όμως την δολοφονία χαρακτήρων, ούτε και τα μέσα ενημέρωσης που λειτουργούν ως ιμάντες μεταφοράς απόψεων πολιτικών προσώπων», κατέληξε ο Π. Νίκας.