Συστηματικά προχωρούν οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των λίθινων στοιχείων του Παλατιού και του Ναού της Οδηγήτριας, στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος που υλοποιεί το Υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη της βυζαντινής καστροπολιτείας του Μυστρά. Οι παρεμβάσεις είναι συνολικού προϋπολογισμού 7.500.000 ευρώ, που προέρχονται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΠΕΠ) Πελοποννήσου.
Την ίδια στιγμή, σε εξέλιξη βρίσκεται από το 2022 το προϋπολογισμού 1.350.000€ έργο της Περιφέρειας Πελοποννήσου με τίτλο «Ανάδειξη – Εκθεσιακή Περιήγηση στο Παλάτι των Δεσποτών στον Αρχαιολογικό χώρο Μυστρά», που υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας (ΕΦΑΛΑΚ), μέσω του ΠΕΠ Πελοποννήσου, με τη συγχρηματοδότηση της ΕΕ. Όπως πληροφορείται ο «Λακωνικός Τύπος», το εν λόγω έργο βρίσκεται στο τελικό στάδιο και αυτή την περίοδο υλοποιούνται οι ψηφιακές παρεμβάσεις, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια «γνήσια εμπειρία» εντός Παλατιών, που θα μεταφέρει νοερά τον επισκέπτη στην ένδοξη εποχή της ακμής τους.
Ορόσημο το καλοκαίρι
Επιδίωξη είναι, βάσει του τροποποιημένου χρονοδιαγράμματος, όπως μεταφέρεται στον «ΛΤ», η ολοκλήρωση του έργου «Ανάδειξη - Εκθεσιακή Περιήγηση στο Παλάτι των Δεσποτών» περί το διάστημα Ιουνίου-Ιουλίου. Αμέσως μετά -ενδεχομένως και μέσα στο καλοκαίρι- θα δρομολογηθεί η λειτουργία των Παλατιών, που αναμένεται να σηματοδοτηθεί από μια λαμπρή εκδήλωση. Τόσο οι Λάκωνες, όσο και οι χιλιάδες επισκέπτες του Μυστρά, καρτερούν εδώ και χρόνια με ανυπομονησία τη στιγμή της απόδοσης των εμβληματικών χώρων στο κοινό. Ο Μυστράς, εξάλλου, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου, με ετήσια επισκεψιμότητα που υπερβαίνει τα 140.000 άτομα.
Το έργο περιλαμβάνει:
- Λειτουργική ολοκλήρωση του συγκροτήματος του Παλατιού (οικοδομικές εργασίες, φωτισμός, διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου).
- Εξασφάλιση προσβασιμότητας και δημιουργία υποδομών εξυπηρέτησης κοινού (κατασκευή χώρων υγιεινής, διαμόρφωση διαδρομών πρόσβασης γενικού κοινού και (ΑμεΑ).
- Εκθεσιακό πρόγραμμα της εμπειρίας των επισκεπτών στο Παλάτι των Δεσποτών.
Υπενθυμίζεται ότι, προ ημερών, στη Σπάρτη βρέθηκε ο γγ του Υπουργείου Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, ο οποίος ενημερώθηκε για την πρόοδο των εργασιών σε μνημεία της Λακωνίας, μεταξύ των οποίων κι εκείνων στον Μυστρά.
Η συντήρηση του διακόσμου
Το συγκρότημα του Παλατιού, ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα βυζαντινά ανακτορικά συγκροτήματα, συνίσταται από ένα σύμπλεγμα κτηρίων σε σχήμα Γ, η ανέγερση των οποίων ανάγεται σε διαιρετικές χρονικές περιόδους, από το β' μισό του 13ου έως τις αρχές του 15ου αιώνα. Ο Ναός της Οδηγήτριας (Αφεντικό) στην Κάτω Πόλη του Μυστρά οικοδομήθηκε την πρώτη δεκαετία του 14ου αιώνα ως καθολικό του μοναστηριού. Σύγχρονα του ναού είναι τα δύο πυργοειδή παρεκκλήσια των «Χρυσοβούλλων» και του «Παχωμίου».
Η μελέτη συντήρησης εξετάζει τα επιχρίσματα, τον τοιχογραφικό διάκοσμο και τα πατητά κονιάματα που διατηρούνται στις εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες του συγκροτήματος του Παλατιού. Στις επεμβάσεις συντήρησης περιλαμβάνονται η στερέωση του αποκολλημένου και αποσαθρωμένου επιχρίσματος, η στερέωση του χρωματικού στρώματος του τοιχογραφικού διακόσμου, η αφαίρεση παλαιότερων επεμβάσεων, η αισθητική αποκατάσταση του ζωγραφικού διακόσμου.
Στον Ναό της Οδηγήτριας (Αφεντικό) στην Κάτω Πόλη του Μυστρά προστέθηκαν -σε μεταγενέστερη φάση, μέσα στον 14ο αιώνα- το βορειοανατολικό και το νοτιοανατολικό παρεκκλήσι. Ο εξαιρετικής τέχνης γραπτός διάκοσμος της Οδηγήτριας σχεδόν στο σύνολό του χρονολογείται στη β΄ δεκαετία και τις αρχές της γ΄ δεκαετίας του 14ου αιώνα, με εξαίρεση αυτόν του παρεκκλησίου του «Κυπριανού», ο οποίος ανάγεται στο γ' τέταρτο του 14ου αιώνα. Οι επεμβάσεις συντήρησης και αποκατάστασης στον Ναό της Οδηγήτριας περιλαμβάνει εργασίες στερέωσης του σαθρού υποστρώματος και του κατεστραμμένου χρωματικού στρώματος, καθαίρεσης παλαιότερων κονιαμάτων αποκατάστασης και αφαίρεσης παλαιότερων χρωματικών επεμβάσεων, καθαρισμού της ζωγραφικής επιφάνειας και αντιμετώπισης των βιολογικών παραγόντων αλλοίωσης.
Οι παρεμβάσεις
που συμπληρώνουν το πρότζεκτ
Ο «ΛΤ» υπενθυμίζει ότι, παράλληλα, στην καστροπολιτεία εκτελείται έργο ύψους περίπου 1,9 εκ. ευρώ για τη συντήρηση λίθινων στοιχείων ναών της καστροπολιτείας, αλλά και παρεμβάσεις 4 εκ. ευρώ περίπου για τον τομέα της πυρασφάλειας. Παράλληλα, διευθετούνται και τα καθοριστικά μονοπάτια εντός της καστροπολιτείας, τα οποία θα εξομαλύνουν τη σύνδεση των τμημάτων του αρχαιολογικού χώρου.
Μενδώνη: «Εξέχον μνημειακό σύνολο»
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε σχετικά με τις εργασίες στον βυζαντινό Μυστρά: «Η καστροπολιτεία του Μυστρά αποτελεί εξέχον μνημειακό σύνολο, ενταγμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Στον Μυστρά, ένα από τα σημαντικότερα διοικητικά κέντρα της Πελοποννήσου, ενσωματώνονται στοιχεία των ύστερων βυζαντινών χρόνων και της οθωμανοκρατίας. Οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των λίθινων στοιχείων στο Παλάτι και στον Ναό της Οδηγήτριας, εντάσσονται στις επεμβάσεις συντήρησης για την προστασία του συνόλου των βυζαντινών ναών εντός του αρχαιολογικού χώρου, στο πλαίσιο του εκτεταμένου προγράμματος ανάδειξης των μνημείων του Μυστρά, που εκτελεί το Υπουργείο Πολιτισμού. Στόχος της συνολικής αυτής επέμβασης είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας και της επισκεψιμότητας του μείζονος αυτού αρχαιολογικού χώρου, η ενίσχυση της αναγνωσιμότητας και η ανάδειξη των μνημείων του, αλλά και η θωράκιση του χώρου από τα έντονα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης».
